Er zijn verschillende soorten essentiële olie met de naam lavendel. Alle soorten hebben verschillende eigenschappen en werkingen. Daarom is het absoluut noodzakelijk dat de Latijnse naam van de lavendelsoort op het flesje staat, zodat je precies weet om welke plant en dus welke werking het gaat. In deze blog legt Drs. Harmen Rijpkema graag uit wat de verschillen zijn tussen de echte lavendel, lavandin en spijklavendel.
Echte lavendel
Allereerst is er de echte lavendel (Lavandula officinalis of Lavandula angustifolia). De bekendste echte lavendel komt nog steeds uit de Provence in Zuid Frankrijk, daarnaast biedt Chi ook een zeer goede biologische lavendelolie uit Bulgarije aan.
Ontspanning en kalmering is absoluut de belangrijkste werking van lavendelolie. Bij gebruik in een verdamper wordt de lucht gereinigd en verfrist, daarnaast is lavendel een hulp voor gezonde luchtwegen. Lavendel kalmeert, vrolijkt je op en houdt insecten op afstand. Bij huidproblemen en innerlijke onrust kan lavendelolie verzachten en kalmeren. Een paar druppels in wat massageolie doet wonderen voor je spieren en al je spanningen. Lavendel brengt rust in het hoofd en lichaam.
Lavendel Co2
De echte lavendel (Lavandula officinalis of Lavandula angustifolia) kan op twee verschillende manieren worden gewonnen uit het plantmateriaal: gedestilleerd of middels een Co2-extractie. Hierbij wordt het gas kooldioxide als oplosmiddel gebruikt. De temperatuur van de extractie is veel lager dan bij stoomdestillatie, dus er gaan geen delicate bestanddelen verloren. Dit is een zeer schone methode om etherische oliën te winnen. Het enige nadeel van CO2 oliën is dat de productie gedaan wordt met kleine hoeveelheden plantenmateriaal. Dit maakt de olie relatief kostbaar. De geur van CO2 extracten zijn de meest verfijnde van allemaal en lijken op die van de verse plant! Hier kun je meer lezen over de verschillende methoden om essentiële olie te winnen uit de plant.
Lavendel fine
Deze echte lavendel is een bijzondere essentiële olie met een verfijnde bloemige geur: biologische lavande fine. Deze is afkomstig van lavendel die geoogst wordt op een hoogte van maar liefst 1200 tot 1600 meter. Dit is dus nóg hoger dan onze bekende Bulgaarse lavendel. Er is 150 – 200 kilo lavendelplanten nodig voor 1 kilo biologische lavendelolie, afhankelijk van de hoogte. De lavendel fine is een extreem winterharde variëteit en weerstaat bijna alle weersinvloeden. Het estergehalte van deze olie is hoger dan lavendelsoorten uit lagere gebieden.
Lavandin
Lavandin is een fris zusje van de echte lavendel. Lavandin is een hybride (kruising) tussen twee soorten lavendel: echte lavendel (Lavandula officinalis of L. angustifolia) en spijklavendel (Lavandula spica of L. latifolia). De geur is als lavendel, maar iets minder bloemig en licht naar kamfer ruikend.
Lavandin is een soort die in de jaren dertig speciaal ontwikkeld werd voor een hoge opbrengst aan essentiële olie. De productiekosten waren lager en de boeren stapten massaal over op het verbouwen van lavandin. De olie is dan ook goedkoper dan echte lavendel. Omdat de opbrengst aan olie hoger is dan de echte lavendel en de geur enigszins overeenkomt, wordt lavandin verwerkt in vele huishoudproducten en parfums. Echte lavendel wordt dan ook regelmatig vervalst met lavandin.
Lavandinolie lijkt op lavendelolie maar is toch net anders. Als je alleen maar een lavendelgeur wil verdampen, is lavandin een goed alternatief voor de (duurdere) echte lavendelolie. Lavandin bezit echter een minder kalmerende werking dan lavendel. De samenstelling van de olie is ook anders. Lavandin bezit niet het hoge gehalte aan esters en er zijn geen coumarinebestanddelen in lavandin te vinden. Het zijn namelijk deze twee bestanddelen die de lavendel zo geschikt maken om lekker te slapen en bij innerlijke onrust. Lavendelgeur bevordert bijvoorbeeld het vrijkomen van serotonine, een stofje in de hersenen die zorgt voor kalmering en ontspanning. Lavandin doet dat ook enigszins, maar lang niet zo sterk als lavendel. In het lampje werkt lavandin verfrissend voor de geest en op de huid kan lavandin net als echte lavendel gebruikt worden: ontspannend en het ondersteunt het herstellend vermogen van de huid. Ook bij vermoeide spieren is lavandin een goede ondersteuning.
Spijklavendel
De derde soort lavendel waar olie uit gewonnen wordt, is de spijklavendel (Lavandula spica of L. latifolia). Deze plant groeit op zeeniveau en is meer te vinden in Spanje dan in Zuid-Frankrijk. Deze plant is hoger en groter dan de echte lavendel en de olie daarvan heeft een frisse kamferachtige lavendelgeur. In de verdamper zorgt de geur voor meer energie en een frisse blik, combineer de olie daarom ook eens met pepermunt.
Spijklavendel is vooral een goede olie voor de spieren. Doe een paar druppels bij wat neutrale massageolie en wrijf het mengsel in op de huid. Je kunt spijklavendel goed combineren met rozemarijn, ravintsara en de citrussen.
Cultivar, wild of bio?
We hebben een drietal verschillende soorten etherische olie: cultivar, wild en bio. De voorkeur voor een kwaliteit kan persoonlijk zijn, of de geur kan de doorslag geven:
Cultivar zijn gecultiveerde planten, afkomstig van één van onze boeren. Het zijn geen biologisch gecertificeerde oliën, maar dit wil niet zeggen dat de kwaliteit minder is of dat ze per definitie niet biologisch zijn. Sommige van onze boeren zijn te klein om zich te laten certificeren of zijn de kosten hiervoor simpelweg te hoog.
Wild wil zeggen dat het plantenmateriaal in het wild is verzameld met toestemming van de regionale overheden. Uiteraard worden alle oliën door middel van laboratorium onderzoek gecontroleerd.
Bio geeft aan dat een olie biologisch is gecertificeerd. Chi is sinds 1993 onder nummer 1579 aangesloten bij de SKAL, een onafhankelijke door de Nederlandse overheid gecertificeerde organisatie. De SKAL controleert producten op biologische oorsprong en verwerking. Hiervoor kan een biologisch keurmerk worden geven. Het SKAL-lidmaatschap stelt ons in staat deze biologische kwaliteit producten te voeren wanneer deze beschikbaar zijn.
